علت روی پنجه راه رفتن کودک

علت روی پنجه راه رفتن کودک چیه؟ آیا متوجه این مسئله در فرزندتون شدید؟

اگه شما هم نگران روی پنجه راه رفتن کودک خود هستید باید بگیم که در اکثر موارد این نگرانی بی دلیله. کودک تا 3 سالگی برای این که تعادل خود را حفظ کنه روی پنجه راه می رود.

باید این نکته را بدونید که تا کودک راه نیفته نمی شه این عارضه را تشخیص داد. اصلش این جوریه که یک یا هردو پا موقع راه رفتن روی پنجه فرود میاد و دیگه پاشنه روی زمین قرار نمی گیره.

اگه کودک تاخیر نداشته باشه در سن 2 تا 3 سالگی طبیعیه. اما اگه سن را از فاکتورهای ارزیابی حذف کنیم، این عارضه بدون هیچ دلیل خاصی ممکنه اتفاق بیفته که بهش می گن راه رفتن روی پنجه به دلایل ناشناخته و یا اینکه روی پنجه راه رفتن برای کودک عادتی شده.

شاید این مطلب هم برای شما جالب باشد: علت کوتاهی قد در کودکان

فهرست مطالب

علت روی پنجه راه رفتن کودک؟

گاهی اوقات یک بیماری زمینه ای وجود داره که باعث می شه کودک روی پنجه پا راه بره، اما در موارد دیگر چنین نیست.

در خیلی از موارد جای نگرانی نیست و پس از سن ۲ سالگی اغلب کودکان راه رفتن بر روی پنجه را فراموش کرده و از الگوی طبیعی پاشنه پنجه پیروی می کنند.

در کودکان نوپا راه رفتن روی پنجه بین سن 10 تا 18 ماهگی غیرطبیعی نیست اما اگه بعد از 18 ماهگی ادامه پیدا کنه؛ نیاز به بررسی داره.

در بعضی موارد ادامه راه رفتن بر نوک پنجه پا پس از ۲ سالگی نشانه ای از یک بیماری زمینه ای است. کودکان بزرگ تری که این سبک راه رفتن را ادامه می دهند، ممکن است صرفا به آن عادت کرده یا عضلات و تاندون های ساق پای آن ها به مرور زمان کوتاه شده باشند.

در بسیاری از کودکان، راه رفتن روی پنجه پا ایدیوپاتیک یا بدون علتی مشخص است. هنگامی که این کودکان توسط پزشک معاینه می شوند، معاینه های فیزیکی و آزمایش های عصبی آن ها طبیعی است.

مهم ترین علل روی پنجه راه رفتن کودک:

اسپاسم عضلانی پشت ساق

سفت بودن تاندون آشیل

دیستروفی عضلانی

راه رفتنی عادتی روی پنجه

4 علت تخصصی روی پنجه راه رفتن کودک

راه رفتن روی پنجه پا، یک الگوی راه رفتن رایج است که در کودکان خردسال مشاهده می شود.

در حالی که اغلب گذرا و بخشی از رشد طبیعی در نظر گرفته می شود، اما اگر این موضوع ادامه پیدا کرد می تواند باعث نگرانی والدین و پزشکان باشد.

برای تشخیص دقیق، مدیریت مناسب و بهبود نتایج بلند مدت، درک عوامل متنوعی که در این الگوی راه رفتن نقش دارند، حیاتی است.

این مقاله به بررسی علل مختلف روی پنجه راه رفتن در کودکان می پردازد که به عوامل عصبی، عضلانی، اسکلتی و حسی طبقه بندی می شوند.

1. شرایط عصبی

شرایط عصبی می تواند به طور قابل توجهی مسیر های عصبی درگیر در کنترل حرکتی را مختل کند و به طور بالقوه منجر به راه رفتن کودک روی پنجه شود.

چندین اختلال عصبی با این الگوی راه رفتن مرتبط است که عبارتند از؛

فلج مغزی (CP): CP، گروهی از اختلالات است که بر حرکت و وضعیت بدن به دلیل آسیب مغزی تأثیر می‌ گذارد، یکی از دلایل اصلی راه رفتن روی پنجه پا است.

اسپاسم در عضلات ساق پا یکی از مشخصه های رایج سی پی است که منجر به راه رفتن روی پنجه پا می شود.

دیستروفی عضلانی (MD): برخی از اشکال MD، به ویژه دیستروفی عضلانی، می تواند با راه رفتن روی پنجه پا ظاهر شود.

ناهنجاری های طناب نخاعی: شرایطی که بر نخاع تأثیر می گذارد و می تواند سیگنال های عصبی به اندام های تحتانی را مختل کند و به طور بالقوه منجر به راه رفتن کودک روی پنجه پا به دلیل عدم تعادل عضلانی یا اسپاسم شود.

تأخیر رشدی: کودکانی که دارای تأخیر در رشد عمومی هستند ممکن است راه رفتن روی پنجه پا را به عنوان بخشی از نا بالغی حرکتی کلی خود نشان دهند.

2. تاثیر مشکلات عضلانی در روی پنجه راه رفتن کودک

مشکلاتی که بر عضلات ساق پا تأثیر می گذارد، می تواند مستقیماً در راه رفتن کودکان روی پنجه پا مؤثر باشد.

عضلات سفت ساق پا: کوتاه شدن یا سفت شدن عضلات ساق پا توانایی مچ پا را محدود می کند و تماس پاشنه با زمین را دشوار می کند.

این می تواند مادرزادی یا اکتسابی به دلیل نشستن طولانی مدت، کفش نامناسب یا عدم کشش باشد.

ضعف عضلانی: ضعف در عضلات نیز می تواند منجر به راه رفتن روی پنجه پا شود.

این عضلات مسئول خمیدگی پشتی هستند و ضعف آنها کنترل را در طول چرخه راه رفتن دشوار می کند.

3. ناهنجاری های اسکلتی

در برخی موارد، ناهنجاری های ساختاری در پا یا ساق پا می تواند راه رفتن از پاشنه تا پنجه را دشوار یا غیر ممکن کند.

کوتاهی تاندون پشت ساق پا یا اکینوس: ناهنجاری ثابت اکینوس، که با کف پا و خمیدگی مچ پا مشخص می شود، می تواند ناشی از ناهنجاری ها یا انقباضات استخوانی باشد.

این ناهنجاری تماس پاشنه پا را در حین حرکت به شدت محدود می کند و کودک را مجبور می کند روی پنجه پا راه برود.

ائتلاف تارسال: ائتلاف تارسال، آمیختگی مادرزادی دو یا چند استخوان در پای عقبی، می تواند حرکت را محدود کند و به راه رفتن کودک روی پنجه پا منجر شود.

این وضعیت اغلب با درد و سفتی در پا ظاهر می شود.

ناهماهنگی طول پا: اختلاف قابل توجه طول پا می تواند منجر به الگو های اشتباه راه رفتن، از جمله راه رفتن با انگشت پا روی پای کوتاهتر برای یکسان کردن طول اندام و تسهیل حرکت.

4. تفاوت‌ های پردازش حسی

تفاوت های پردازش حسی می تواند نقش مهمی در راه رفتن روی پنجه پا داشته باشد، به ویژه در کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) یا اختلال پردازش حسی (SPD).

دفاع لمسی: کودکان دارای حالت دفاعی لمسی ممکن است نسبت به احساس بافت یا سطوح خاص روی پا های خود حساس باشند.

این می تواند باعث شود که آنها از تماس با پاشنه خودداری کنند، زیرا احساس لمس پاشنه با زمین ممکن است ناخوشایند یا طاقت فرسا تلقی شود.

جستجوی حس عمقی: برعکس، برخی از کودکان ممکن است در راه رفتن روی پنجه پا به عنوان نوعی ورودی حس عمقی شرکت کنند.

با راه رفتن روی انگشتان پا، آنها ممکن است به دنبال بازخورد حسی بیشتر از عضلات و مفاصل خود باشند.

آیا راه رفتن کودک روی پنجه پا نشانه بیماری است؟

در تعداد کمتری از موارد، پایداری راه رفتن روی پنجه پا می تونه علامتی از بیماری های زمینه ای مانند موارد زیر باشه:

۱. فلج مغزی

۲. دیستروفی عضلانی

۳. ناهنجاری طناب نخاعی

با این که این رفتار بیشتر در کودکان مبتلا به اوتیسم دیده می شود اما هیچ ارتباط مستقیمی بین این دو وجود نداشته و این عادت می تواند دلیلی احساسی داشته باشد.

شاید خواندن این مطلب را هم دوست داشته باشید: بهترین صبحانه برای کودک یک ساله

علائم راه رفتن روی پنجه پا کودک چیست؟

اغلب کودکان خردسالی که بر روی پنجه پای خود راه می روند، در هنگام درخواست والدین توانایی راه رفتن بر کف پا را نیز دارند. با این حال، بسیاری از کودکان بزرگتری (بزرگ تر از ۵ سال) که این عادت را تکرار می کنند، توانایی بر زمین نهادن پاشنه پای خود را ندارند.

این کودکان ممکن است از مشکلات مرتبط با پوشیدن کفش یا شرکت در فعالیت ورزشی نیازمند پوشیدن کفش مخصوص شکایت داشته باشند.

راه رفتن روی پنجه هر دو پا
حفظ تعادل دائم روی پنجه
راه رفتن با زانوهای صاف
ناتوانی در ایستادن روی کف پا
ابتلا یکی از اعضا خانواده به این بیماری

تشخیص و مدیریت روی پنجه راه رفتن کودکان

تشخیص و ارزیابی کامل برای تعیین علت اصلی روی پنجه راه رفتن کودکان بسیار مهم است.

این ارزیابی معمولاً شامل؛

سابقه پزشکی: جمع آوری اطلاعات در مورد نقاط عطف رشد کودک، تاریخچه پزشکی و سابقه خانوادگی روی پنجه راه رفتن کودکان.

معاینه فیزیکی: ارزیابی دامنه حرکتی، قدرت عضلانی، الگوی راه رفتن و عملکرد عصبی کودک.

تجزیه و تحلیل راه رفتن مشاهده ای: مشاهده راه رفتن، دویدن و انجام سایر حرکات کاربردی برای ارزیابی الگوی راه رفتن کودک.

ارزیابی های تخصصی: در برخی موارد، ممکن است بررسی های بیشتری لازم باشد که باید به تشخیص پزشک و زیر نظر او باید باشد.

معاینه فیزیکی کودک توسط پزشک

پزشک معاینه را با پرسیدن سوالاتی از قبیل موارد زیر شروع می کند:

– آیا در خانواده سابقه ابتلا به این مشکل (راه رفتن روی پنجه پا) وجود دارد؟

– چند درصد اوقات به راه رفتن بر نوک پنجه صرف می شود؟

– آیا کودک در صورت درخواست می تواند با پای صاف نیز راه برود؟

– آیا کودک از درد پا یا کف آن، ضعف پا ها و دشواری همراه شدن با کودکان دیگر شکایت دارد؟

– آیا مادر در زمان بارداری به عارضه خاصی دچار شده یا کودک به صورت زودرس به دنیا آمده است؟

– کودک در چه سنی به مراحل تکاملی همچون لبخند زدن، نشستن و راه رفتن دست یافت؟

– کودک، راه رفتن روی پنجه پا را از چه زمانی شروع کرده؟ برای مثال، آیا عادت از هنگام شروع راه رفتن به صورت مستقل آغاز شده یا در سنین بالاتر اتفاق افتاد؟

– آیا راه رفتن روی پنجه پا، در یک پا دیده شده یا در هر دو پا مشهود است؟ (راه رفتن روی پنجه پا در یک پا می تواند برای پزشک نگران کننده باشد. این پدیده گاهی اوقات بیانگر وجود یک مشکل عصبی است.)

معاینه فیزیکی معمولا با معاینه دیداری پزشک شروع می شود. جهت پیشگیری از تلاش کودک برای بهتر راه رفتن در مقابل پزشک، امکان دارد پزشک قبل از فهمیدن کودک راه رفتن او را مشاهده و ارزیابی کند. سپس، پزشک از کودک می خواهد تا یک بار به صورت معمول (بر روی پنجه) و بار دیگر با قرار دادن کف پا بر روی زمین راه برود.

پزشک علاوه بر مشاهده راه رفتن روی پنجه پا، روان بودن راه رفتن را نیز به عنوان بخشی از ارزیابی عصبی در نظر می گیرد. پس از این مرحله، سفتی عضلات ساق پا ارزیابی می شوند. در حین معاینه فیزیکی پزشک موارد زیر را نیز انجام خواهد داد:

بررسی پای کودک از نظر ناهنجاری هایی از جمله تفاوت بین پای راست و چپ
جستجوی تفاوت طول پا ها و مقایسه اندازه ساق ها و ران ها
ارزیابی کوتاهی عضله ساق یک یا هر دو پا با درخواست حرکت دادن پا به جهت های مختلف
بررسی محدوده حرکتی مفصل ران و زانو ها
جستجوی هر گونه ناهنجاری پوستی در اندام های پایینی و ناحیه تحتانی کمر

انجام آزمایش برای تشخیص بیماری روی پنجه راه رفتن کودک

آزمایش عصبی

در صورتی که احتمال ارتباط ناهنجاری های سیستم عصبی با راه رفتن بر روی پنجه وجود داشته باشد، برخی آزمایش های ساده عصبی می توانند این مشکلات را مشخص کنند. این آزمایش می توانند به سن کودک، سطح تکاملی و توانایی همکاری او بستگی داشته باشند. در طول این معاینه پزشک موارد زیر را انجام می دهد:

بررسی وجود هر گونه کوتاهی یا سفتی شدید در عضلات دست و پا
بررسی قدرت عضلات اصلی بدن
بررسی رفلکس های کودک با کوبیدن یک چکش پلاستیکی نرم یا نوک انگشت بر نقاط مختلف بدن
بررسی احساسات عصبی در دست ها و پا ها

این مطلب هم از جمله مشلاتی بود که والدین با آن دست و پنجه نرم می کنند: چرا بچم شیر خشک نمی خوره؟

آزمایش های تخصصی

راه رفتن روی پنجه پا با علت ناشناخته (ایدیوپاتیک)، تشخیصی است که با رد احتمال بیماری های دیگر به دست می آید. به همین دلیل، آزمایش های تخصصی همچون تصویر برداری با اشعه ایکس، سی تی اسکن، تصویر برداری با تشدید مغناطیسی و آزمایش های عصبی – عضلانی معمولا برای کودک تجویز نمی شوند.

درمان روی پنجه پا راه رفتن کودک

درمان راه رفتن روی پنجه پا به عوامل متعددی از جمله سن کودک و توانایی او در راه رفتن با کف پا بستگی دارد.

درمان های غیر جراحی روی پنجه راه رفتن

در کودکان ۲ تا ۵ ساله که توانایی راه رفتن به صورت صاف و عادی را دارند، درمان اولیه همیشه غیر جراحی خواهد بود. درمان های غیر جراحی شامل موارد زیر است:

1. تحت نظر بودن

پزشک ممکنه فقط ویزیت های منظم در مطب برای یک دوره زمانی جهت تحت نظر بودن توصیه کنه.

2. آتل و بریس

جهت کمک به کشش و بلند کردن عضلات و تاندون ساق پا

3. تزریق بوتاکس

معمولا در افرادی که دارای ناهنجاری عصبی هستند که منجر به افزایش تون عضله می شود، استفاده می گردد.

4.گچ گیری سریال

جهت کمک به کشش و بلند کردن عضلات و تاندون ساق پا

درمان های جراحی روی پنجه راه رفتن

در کودکانی که بیش از 5 سال سن دارند و روی پنجه راه می روند، عضلات ساق پا و تاندون آشیل ممکنه انقدر سفت و محکم باشه که راه رفتن با پاهای صاف و عادی امکان پذیر نباشه.

پزشک برای بلندتر کردن تاندون های آشیل جراحی را توصیه می کنه. طویل شدن تاندون ها باعث افزایش دامنه حرکت و عملکرد بهتر پا و مچ پا می شود.

نگرانی بعضی ز مامان های گل: چرا پسرم به من وابسته نیست؟

روی پنجه پا راه رفتن چه زمانی رخ می‌دهد؟

راه رفتن روی پنجه پا در کودکان زیر 2 سال رایج است؛ زیرا آنها در حال یادگیری راه رفتن هستند و معمولا تا این سنین دلیلی برای نگرانی خانوده‌ها نیست. کودک شما معمولا با افزایش سن و یادگیری بهتر شروع به راه رفتن با الگوی طبیعی (پاشنه تا پنجه) می‌کند. در این شرایط هیچ درمانی لازم نیست. اما اگر پس از دو سالگی هم کودک همچنان الگوی پنجه روی را ادامه داد، باید حتما زیر نظر یک متخصص باشد.

عوارض راه رفتن روی پنجه پا چیست؟

یکی از مواردی که به دنبال روی پنجه ایستادن کودک یا راه رفتن آن به وجود می‌آید، زمین خوردن‌های مکرری است که به خاطر کاهش سطح حمایت پای نوپایان به وجود می‌آید. این زمین خوردن‌ها با توجه به اینکه کودک در سن رشد مغز قرار دارد، اگر موجب آسیب به سر و مغز شود ممکن است زیان‌های زیادی برایش به وجود آورد.

به علاوه اینکه خود راه رفتن روی پنجه موجب انگ اجتماعی و حساسیت خانواده می‌شود که بهتر است برای جلوگیری از آسیب‌های روانی حتما به آن توجه شود.

ممکن است این مدل راه رفتن به دلایل ایدیوپاتیک و یا کاملا از سر عادت باشد (که اکثریت موارد به این شکل می‌باشد) ولی چون به آن رسیدگی نشده موجب کوتاهی حقیقی آشیل در دراز مدت شود و برای درمان نیاز به صرف وقت و هزینه زیادی باشد.

ممنون که همراه مجله خانه امن هستید!